Perfect is the enemy of good

Het betere is de vijand van het goede is de officiële Nederlandse versie van de oorspronkelijk Franse uitdrukking Le mieux est le mortel ennemi du bien. Deze uitspraak – toegeschreven aan de Franse filosoof Charles de Montesquieu (1698 – 1755) – is voor mijn werk als consultant van Le Blanc nog steeds van toepassing. Ook privé is het een van mijn lijfspreuken, die ik onder andere heb toegepast bij het zoeken naar een nieuwe woning. Want een huis kopen in de huidige woningmarkt is minstens zo ingewikkeld als analyse en architectuur van business en informatie.

Mijn vrouw en ik hebben jarenlang met veel plezier in een leuk huis dicht bij het centrum in Utrecht gewoond. Hoewel er niets mis mee was, zijn we toch een zoektocht aangegaan naar iets anders. Deze zoektocht was hét privévoorbeeld van perfect is the enemy of good. We stelden een aantal woonwensen op. Hoe langer we ermee bezig waren, hoe meer we erachter kwamen dat die woonwensen niet allemaal te realiseren waren. Op een gegeven moment kom je op het punt om concessies te doen. Het inleveren op perfectie heeft ervoor gezorgd dat we nu op een plek zitten waar we heel prettig wonen en willen blijven wonen. Als we aan die perfectie hadden vastgehouden, dan hadden we waarschijnlijk nog steeds in dat eerste huis in Utrecht gezeten.

In mijn werk zie ik hetzelfde gebeuren. Als we een traject starten, zeker als er een hoop dynamiek is, spiegel ik betrokkenen graag de gedachte voor om niet die perfectie na te streven, maar de belangrijkste doelen eerst te gaan halen. Puur het stellen van dit uitgangspunt aan de voorkant leidt al tot een andere ‘mind set’. Het zorgt voor een andere discussie en een andere uitkomst. Je zet wel stappen, maar je maakt het niet perfect omdat dit niet realistisch is. 

Binnen het toepassen van architectuur kun je gebruikmaken van een modelleertaal, ArchiMate. Dat is mooi, maar je moet training hebben gehad om het te kunnen gebruiken, lezen en begrijpen. Regelmatig geef ik er de voorkeur aan om het niet te gebruiken, maar om als eerste stap zaken in simpele diagrammen of powerpointtekeningen vast te leggen. Omdat we soms beginnen met niets, is het vervolgens in kaart brengen al een hele stap. Je kunt ernaar streven het gelijk in de goede tool en taal te willen hebben, maar dat is zo’n grote stap voor de organisatie en de meeste collega’s, dat je die dan waarschijnlijk kwijtraakt in het proces. Dan creëer je een model waar vervolgens niemand iets mee kan. Terwijl de imperfecte powerpointplaatjes wel compleet genoeg zijn en voor dat moment het juiste verhaal vertellen én door de collega’s gesnapt en bijgewerkt kunnen worden. Een volgende stap is dat je mensen gaat trainen en zaken in formeel juiste modellen gaat vastleggen.

Dus laten we ons beperken tot wat we nu echt nodig hebben en dat ook gaan maken. En pas daarna de volgende stap nemen. In die zin werken we cyclisch. Daar moet je een balans in vinden. Bestaat er een risico dat je door deze aanpak iets over het hoofd ziet? Zeker wel, dat risico zit erin. Maar het risico om niets af te maken als je alles tot in de puntjes uitprobeert is veel groter. Of je dit scrum noemt of modulaire opbouw, hak problemen op in behapbare stukken en maak die telkens eerst af. 

Toen ik net in mijn eerste huis in Utrecht woonde wist ik ook wel dat het beter kon, maar voor dat moment was dat het beste huis. Je weet dat je een aantal jaar later weer een stap kunt maken naar een ander huis dat op dat moment weer het meest passend is. Je kunt wel op zoek gaan naar het levensloopbestendige huis dat in alle fasen van je leven perfect is, maar dat is waarschijnlijk onvindbaar en zeker niet te betalen. Die Charles de Montesquieu was blijkbaar zo gek nog niet …

– Bertrand Baesjou, Consultant bij Le Blanc Advies

In samenwerking met Frank Blaauboer